Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna (L-C) należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit, do którego należy również Wrzodziejące Zapalenie Jelita Grubego. Średnia zapadalność na tę chorobę w Europie to około 5 na 100 000 mieszkańców na rok.

Choroba ta może obejmować przewlekłym stanem zapalnym każdy odcinek układu pokarmowego. Najczęściej zapalenie jest zlokalizowane na końcowym odcinku jelita cienkiego (jelito kręte) i początkowej części jelita grubego.

Objawy

Charakterystycznymi dla choroby Leśniowskiego-Crohna są fazy zaostrzeń choroby i remisji. Zależnie od lokalizacji zmian występuje różny obraz kliniczny.

Najczęściej występującymi objawami są:

• biegunka
• gorączka
• zmęczenie
• ból brzucha, często mylony z bólem związanym z zapaleniem wyrostka robaczkowego
• krew w stolcu
• anemia
• zmniejszony apetyt skutkujący zmniejszeniem masy ciała
• bóle w jamie ustnej z towarzyszącymi owrzodzeniami i aftami
• ból/dyskomfort w okolicy odbytu

Objawy te są jednak nieswoiste, ponieważ często występują również w przypadku innych chorób. W sytuacji występowania wyżej wymienionych objawów (zwłaszcza osłabienie, gorączka i nagłe zmniejszenie masy ciała) należy zgłosić się do lekarza rodzinnego i gastrologa.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Nie jest znana dokładna przyczyna powstawania choroby L-C.

Choroba ta może objawić się w każdym wieku, jednak szczyt zachorowań szacuje się na okres pomiędzy 15 a 40 rokiem życia.

Głównymi czynnikami mającymi wpływ na ryzyko zachorowalności są:

• predyspozycje genetyczne – zauważono powiazanie genu NOD2/CARD15 z pewnymi typami choroby L-C.
• mikroflora jelitowa
• odpowiedź immunologiczna błony śluzowej
• rodzinna historia choroby – u pacjentów, których bliskiej rodzinie dolegają nieswoiste zapalne choroby jelit, często również rozwija się schorzenie
• położenie geograficzne – najbardziej narażeni wydają się być mieszkańcy Europy oraz Ameryki Północnej.
• rozwój gospodarczy, co powoduje zmianę diety i statusu ekonomicznego
• rasa kaukaska
• palenie tytoniu oraz bierne palenie – jest wskazywane zarówno jako czynnik chorobotwórczy, jak i wpływający na nieskuteczność późniejszego leczenia

Leczenie i powikłania

Obecnie nie ma skutecznej metody leczenia pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Obecne metody leczenia dążą do wywołania i utrzymania remisji przy niewielkich skutkach ubocznych oraz poprawie jakości życia pacjenta. Najczęściej stosuje się leki wpływające na układ immunologiczny:

• pochodne kwasu 5-aminosalicylowego
• steroidy
• analogi puryn
• metotreksat
• leki biologiczne – infliksymab, adalimumab, ustekinumab, wedolizumab

Często z powodu nieprawidłowości związanymi z chorobą, wymagane jest leczenie chirurgiczne. Niezwykle istotną rolę odgrywa również dieta i uzupełnienie niedoborów pokarmowych związanych z odwodnieniem, niedożywieniem i anemią.

Głównymi powikłaniami związanymi z chorobą Leśniowskiego-Crohna są anemia, choroby skóry, osteoporoza, zapalenie stawów, choroby wątroby oraz rak jelita grubego. W celu zminimalizowania prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań należy skonsultować się z lekarzem, wykonać odpowiednie badania (takie jak badania krwi czy kolonoskopia) oraz przestrzegać zaleceń lekarza. Obecnie leki biologiczne wydają się być niezwykle efektywną metodą poprawiającą jakość życia pacjentów oraz zmniejszającą ryzyko rozwoju powikłań.